Eğitim, çocuklarımız için en önemli unsurlardan biridir. Hatta dünyada küçük yaştaki çoğu çocukta biyomedikal tedavi görmeksizin yoğun bir eğitimle çok ileri seviyede gelişmeler gözlemlenmiştir, bizler de bunların örneklerini kendimiz de deneyimlemekteyiz.
Ülkemizde ABA (Applied Behavior Analysis) ise Uygulamalı Davranış Analizi (UDA) olarak adlandırılır.
ABA (Applied Behavior Analysis) California Üniversitesinde Psikolog olan Dr. IvarLovaas tarafından geliştirilmiş olup, otizmli bireylerin eğitimlerinde bilimselliği kanıtlanmış tek yöntem olarak bilinmektedir.ABA, sadece otizmde değil, davranış problemi yaşayan tüm çocuklarda etkili olan bir öğretim sistemidir sadece otizmli bireyler için uygulanır gibi düşünülmemesi gerekir.
Çünkü ABA’da asıl hedef yanlış ya da bozuk olarak görülen davranışların (öfke, zarar verici, tekrarlayıcı davranışlar vb.) toplum kural ve şartlarına entegre edilmesiyle sonuçlandırılır. Hedef, yanlış olan davranışı düzeltmek ve yeni davranışlar kazandırmak temel amaçtır.
Otizmli çocuğu olan ailelerin en büyük korkusu, kendilerinden sonra çocuklarının ayakları üzerinde duramayacak olarak görmeleridir. Her anne babanın bu korkuyu yaşaması da gayet normaldir, aileler bu durumda sabırlı ve bir uzman ile birlikte çalışmayı ihmal etmemeleri gerekir.
ABA eğitiminin ilk hedeflerinden biri de, çocukların normal yaşantılarını sağlayabilecek yetileri kazandırmaktır. O nedenle erken yaşta yoğun bir şekilde alınmış ABA eğitimi çok önemlidir.
ABA eğitimine özellikle 3 yaş ve öncesinde başlanmalıdır. Eğitimlerin en az 1 sene ve haftada 20 saatten daha az olmamak kaydıyla alınması önemlidir. ABA uzmanları süre konusunda çocuğunuzun gelişimiyle beraber size yardımcı olacaktır.
ABA eğitiminde bütün davranışlar alt basamaklara ayrılarak çocuklara öğretilmektedir. Bu davranışlar öğretilmeye çalışılırken belirli temel ilkeler üzerinden ilerlenilir.
Bu ilkeler;
- Uygulamalı Olmalı
- Davranışsal Olmalı
- Analitik Olmalı
- Etkili Olmalı
- Genellenebilir Olmalı
- Teknolojik Olmalı
- Sonuçlandırılabilir Olmalı
Erken yaşta ve yoğun bir şekilde alınacak ABA eğitimiyle beraber çocuğunuz yaşıtlarını okul dönemine kadar hızla yakalayacaktır. Burada aileler için önemli olan şey ise anne ve baba olduklarını unutmamalarıdır.
Eğitmenlerin size önerdikleri tekrarları evde yaptırmanız önemlidir lakin çocuğunuzla bu esnada oyun oynamayı, onunla farklı aktiviteler yapmayı da unutmamalısınız. Çoğu aile bu dengeyi maalesef sağlayamıyor. Anne ve baba olarak burada iyi bir denge sağlamanız çok önemlidir.
Çocuklar oyun oynayarak büyürler. Eksik olarak adlandırılan kısımları yoğun eğitimle zaten çözülecektir. Siz sadece öğretilen kısımlara destek olmalısınız. Çocuğunuzu oyundan ve arkadaşlığınızdan uzak tutmamalısınız.